Su tesisatı, yapılar için gerekli olan temiz suyun elde edilmesi, saklanması, kullanım için yumuşatma gibi gerekli işlemlerden geçirilmesi, basınç ayarlarının yapılarak dağıtılması, atık suların toplanarak arıtılması ve ilgili yerlere iletilmesini kapsar. Dolayısıyla bu işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlayan tüm sistemler su tesisatlarını oluşturur. Sıhhi tesisat olarak ta adlandırılır.

Konutlarımızda yer alan mutfak, banyo, tuvalet, çamaşır odası gibi alanlar ile apartmanlarımızda bulunan su depoları, hidroforlar, hatta yüzme havuzları da su tesisatı kapsamında yer alır. Su tesisatı ile karşılaştığımız problemlerden bahsetmeden önce su tesisatlarını oluşturan temiz ve pis su tesisatlarının yapılarına bir göz atalım.

Temiz su tesisatı

Temiz su tesisatı, sayaçtan veya bağımsız sistemlerde suyun kaynağından başlayarak kullanma yerlerine kadar olan tüm temiz su boru donanımlarını ve aygıtlarını içerir. Temiz su tesisatı da kendi içerisinde soğuk su tesisatı ve sıcak su tesisatı olmak üzere ikiye ayrılır. Temiz su tesisatı malzemeleri kullanım ihtiyacımıza göre değişkenlik gösterir. Yani sıcak su ve soğuk su ihtiyacımızı karşılamak için kullanılan sistemlerde tesisat boruları da farklılık arz etmektedir.

Temiz su dağıtım sistemleri 3’e ayrılır:

Kolon sistemi: Şehir suyu ile ilgili herhangi bir basınç sıkıntısı yoksa şebekeden temin edilen su giriş katından kolonlar aracılığıyla merdiven boşluğundan dairelere dağıtılır. Su sayaçları her bağımsız birime özel olarak yapılandırılır.

Basınçlı depo sistemi: Şehir suyu temin edilirken yeteli basınç sağlanamıyorsa bu eksiklik basınç yaratarak su dağıtımına yardımcı olan silindir depolar olan hidroforlar aracılığıyla giderilir.Basınçlı depo sisteminde su sayaçları tıpkı kolon sistemindeki gibi yapılanmıştır.

Dizi sistem: Bu sistemdeki fark sayaçlardan kaynaklanır. Tüm sayaçlar zemin ya da bodrum katta yer alır ve dairelere sayaçlardan ayrı kolon çıkarılırak su dağıtımı gerçekleştirilir.

Temiz su tesisatları aşağıdaki bölümlerden oluşur:

Bina temiz su ana boru tesisatı

Su sayacı tesisatı

Dağıtım boruları, kolonlar ve kat tesisatı olmak üzere kullanım tesisatı

Pis su tesisatı

Binalardaki kullanılmış suların şehir kanalizasyon sitemine ileten tüm sistemler pis su tesisatı olarak adlandırılır. Pis su tesisatları bina dışı, bina içi yağmur suyu pis su tesisatları olmak üzere 3’e ayrılır.

Bina dışı pis su tesisatı: Binanın birkaç metre dışından başlayarak kanalizasyon şebekesine kadar atık suları ileten sistemdir. Birleşik ya da ayrılmış olarak yağmur suları ve pis sular bu sistem sayesinde kanalizasyon sistemine aktarılır.

Bina içi pis su tesisatı: Ana boru, kat borusu, havalık ve kolon kısımlarından oluşan bu tesisat, bina ile ilgili tüm atık suların binanın dışına taşınmasını sağlar. Ana boru pis suları toplayarak bina dışına ileten boru bölümüdür. Kolon zemin kat üzerindeki pis suları bodrum kata ileten kısımdır. Kat borusu bağlantı borusu ile kolon borusu arasındaki kısa borulardır. Pis suyun rahat akıtılması ve pis kokuların dışarı atılmasını sağlayan sistem ise havalık olarak adlandırılır.

Yağmur suyu tesisatı konut içi pis su tesisatının bir parçası olup, yağmur sularının çatı olukları vasıtası ile bağlandığı yağmur suyu kolonlarına, akabinde zemin altındaki tesisata bağlayan boru sistemidir. Genel tavsiye yağmur sularının kirli ve pis sularla beraber atılmaması yönündedir.

Su tesisatlarının kısaca değindiğimize göre sıra su tesisatı ile karışılabileceğiniz arızalara.

Temiz su tesisatı arızaları ve sebepleri

Temiz su tesisatı arızaları genellikle montaj hatası, kullanım hatası, dışarıdan gelen darbeler ya da yanlış malzeme kullanımı gibi sebeplerden oluşur.

Soğuk su tesisatı arızaları ve sebepleri:

Su kaçağı: Boruda delinme, boru ek parçalarının tam oturmaması, dişli birleştirmelerinde hatalar, yanlış ek parça kullanımı, yanlış malzeme kullanımı, sarım hataları sebepleriyle oluşabilir.

Boruların paslanması: Oksitlenme, dış kaplamaların galvaniz özelliğini kaybetmesi, boruların kullanım ömürlerinin bitmesi, boruya zarar veren asit benzeri maddelerden dolayı boruların zarar görmesi sebeplerinden meydana gelebilir.

Bataryadan su gelmemesi: Boru ya da fittingslerin tıkanması veya kireçlenmesi, filtrenin tıkanması, batarya arızası ya da vanalardaki arızalar gibi sebeplerden oluşabilir.

Ses problemi: Boruların sabitlenmemesi, yanlış boru çapı tercihi, basınç ya da açma-kapama elemanlarının arızalanmasından meydana gelebilir.

Duvar ve tavanlarda terleme problemi: Boru izolasyonlarındaki problemden ya da boruların sıcak ortamdan geçirilmesi sebebiyle oluşabilir.

Sıcak su tesisatı arızaları ve sebepleri:

Soğuk su tesisatı için yukarıda sıralanana tüm maddeler sıcak su tesisatı için de geçerlidir. Ek olarak aşağıdaki arızaları sayabiliriz.

Sıcak suyun akmaması: Isıtıcıdaki problemler, boruların tıkanması ya da ısıtıcı girişindeki filtrenin tıkanması sebepleriyle oluşabilir.

Duvarda çatlama: Isınan ya da soğuyan boruların genleşmesi sebebiyle meydana gelebilir.

Açma-kapama materyallerindeki arızalar ve sebepleri:

Açma-kapama araçlarından ses gelmesi: Malzeme hatası ya da aşırı basınçtan kaynaklanabilir.

Su sızıntısı: Conta, disk yüzeyi gibi malzemelerdeki yıpranma, kireçlenme sebebiyle ya da yanlış malzeme kullanılması sebebiyle oluşabilir.

Volan problemleri: Volanın hiç işlevini yapmaması ya da boşa dönmesi, salmastra mili ile vida ve somunların yıpranması, kırılması, yalama yapması, kireç ya da pas tutması gibi sebeplerden kaynaklanabilir.

Otomatik rezervuar problemleri: Rezervuarlara yeterli suyun gitmemesi, suyun kesilmemesi ya da su sızması gibi problemler yaşanabilir. Arızalar, su basıncı ya da conta, filtre, temizleme borusu gibi araçların hasar görmesi, yanlış takılması gibi sebeplerden oluşabilir.

Pis su tesisatı arızaları ve sebepleri

Gürültü yapması: Yanlış boru çapı seçimi, boruların tıkanması, kireçlenmesi, malzemelerdeki hatalardan dolayı olabilir.

Su akışının sağlanamaması: Boruların tıkanması ya da hasar görmesi, ya da sifonun arızalanmasından kaynaklanabilir.

Koku yapması: Sifonların çalışmasında problem olabilir ya da borular veya boruların bağlantı noktalarında sızıntı olabilir.

Haşare ya da fare sorunu: Sifonda su olamayabilir, kanalizasyon ile bağlantıda problem olabilir, borularda delinme olabilir, ya da tesisat inşaattan sonra uzun süre kullanılmamış olabilir.

Sifon arızaları ve sebepleri:

Su akışındaki problemler: Sifon, sifona bağlı hortum ve boruların tıkanması ya da hortumun katlanmasından oluşabilir.

Sızıntı: Sifon hortumunda ya da gövdesinde çatlama olabilir, conta ve bağlantılar yıpranmış, sıkılmamış olabilir.

Koku: İçindeki suyun azalması, uzun süre kullanılmaması, malzemelerin eskimesi, geri tepme olması gibi sebeplerden oluşabilir.

Ses yapma: Malzeme hatası, yanlış sifon seçimi, ya da su problemlerinden kaynaklanabilir.

Geri tepme: Atık su kolonunun tıkanması, eğim problemi ya da yanlış boru çapı seçilmesi sebepleriyle oluşabilir.